TİAD Genel Sekreter Yardımcısı Samet Burçin Aydoğmuş, yeni sanayi devrimi Endüstri 4.0’ın üretimde geri dönüşü olmaksızın gerçekleştireceği değişikliklerin yanı sıra mesleklerin gelecekte nasıl dönüşeceğini kaleme aldı. Sermayeyi değil, bilgiyi elinde tutanın kazanacağı ezber bozan endüstri devriminde, dönüşüm yaşayacak yeni meslekler neler olacak?
İşte cevaplar…
Endüstri 4.0’ın hayatımıza kattığı yenilikler ve enerji kaynaklarının verimli kullanımı zorunluluğu her gün hayatımıza farklı bir noktada temas ediyor. Bu durum çalışma hayatı ve meslekler üzerinde de baskı kurmaya ve değişimi hızlandırmaya başladı. Koronavirüs Pandemisi yüzünden elverişli olan mesleklerde çalışma şekli bir anda değişti. Zaman ve mekan kavramları ortadan kalktı. İnternet erişimi, bilgisayar ve mobil cihazlarla bulunduğumuz yer çalışma alanımız oldu.
Yakın bir zamana kadar düzgün şekilde yürümeyi başaramayan robotlar şu anda ters takla atıyor. Hatta bu robotların ülkemizde de prototiplerinin üretildiğini gördük. Bu durum artık kas gücünün çok da önemli bir faktör olmadığını bize göstermeye başladı. Robotlar bizim yerimize depoda mal taşıyabilir, CNC tezgah başında operatörlük yapabilir, kişiselleştirilmiş giyim ve yemek siparişi alır oldular. Durum böyle olunca meslekler de kas gücünden beyin gücüne doğru hızla evrilmeye başladı. İnsan ilişkilerine, sayısal mantığa, hayal gücüne ve mühendisliğe dayalı birçok meslek gelecekte de önem taşımaya devam edecek. Bununla birlikte bazı meslekler dönüşüme ayak uydurmak zorunda kalacak ve birçok yeni meslek oluşacak. Bu durum daha fazla istihdam alanı yaratacak
Gelecekte öne çıkacak meslekler
3D Baskı uzmanı
3 boyutlu yazıcılar prototip oluşturmakla başlayan yolculuğuna sağlık, yemek, inşaat, makine ve uzay gibi birçok sektöre önemli değişimler getirerek devam ediyor. 3D üretim mühendisliği ile kişiselleştirilebilir üretime doğru bir değişim başladı. 3D baskı uzmanları temel olarak bilgisayar bilgisi, endüstriyel tasarım ve malzeme bilgisi yetenekleri ile ön planda yer alacak.
Robotik ve yapay zeka tasarımcısı
Robotların makine operatörlüğünden kişisel asistanlığa kadar hayatımıza dahil olduğu düşünülünce, gelecekte robotları tasarlayacak, özel görevlere programlayacak kişilerin öneminin artacağını rahatlıkla öngörebiliriz. Yapay zekanın ayrılmaz parçaları: makine öğrenmesi ve veri analitiği… Veribilimciler temel olarak bilgisayar bilgisi, istatistik ve analitik becerileri ile ön planda olacak. Makine öğrenmesi uzmanları ise bilgisayar bilgisi ve kodlama yeteneği ile ön planda yer alacak.
İş ve veri analisti
Veribilimi kavramını ve big data terimini özellikle sosyal medya ve dijital platformlar hayatımıza girdiğinden beri sıkça duyar olduk. Veribilimciler bağlı bulundukları şirketlere değer yaratmak amacıyla veriyi uçtan uca analiz eder ve yönetim kademesine yol gösterecek anlamlı veriler sağlar. Temel görevleri şirketin mevcut ihtiyaçlarını anlayıp onlara en uygun olan iş ve bilişim çözümlerini araştırmak, bulmak, uygulanmasını/kurulumunu ve sürekli geliştirilmesini sağlamak. Üst yönetim, çalışanlar ve bilişim teknolojileri departmanı arasında köprü görevi görürler.
Makine öğrenim bilimcisi
Makine öğreniminde yer alan süreçler, veri madenciliği, yazılım kodlama ve tahmin modellemesinin kesişimi olarak tanımlanabilir. Birçoğumuz, makine öğrenim araçlarıyla çoktan tanıştık. İnternetten alışveriş yapmak amacıyla arama yaptıktan sonra karşımıza çıkan benzer ürün reklamları, spam/virüs filtreleme, ağ güvenliği tehdit algılama, sahtekarlık tespiti, araçlarımızda ve kullandığımız makinelerdeki bakım/arıza tahmin sistemleri makine öğrenmesinin somut çalışma alanlarıdır.
Siber güvenlik analisti
Siber güvenlik analistleri, internet/intranet ağlarında oluşacak siber tehditleri önlemek, tespit etmek ve yönetmek için çeşitli teknolojiler ve işlemler kullanarak bir kurumun korunmasına yardımcı olur. Yazılım kodlama, yapay zeka veri analizi ve makine öğrenmesinin kesişimi olan bir alandır. Çalışma alanı temel olarak bilgisayarların, mobil ve IoT cihazlarının, verilerin, ağların ve programların iç ve dış tehditlerden korunması olacaktır.
Akıllı şehir uzmanı
Şehirlerin devamlılığını sağlamak için verilerin etkili şekilde şehrin içinden siber güvenliği sağlanmış olarak geçmesini sağlamak gerekiyor. Geleceğin şehirlerinde, milyonlarca sensörden alınan veri, elektrik ya da atık toplama sistemi, otonom araçlar, akıllı ev eşyaları gibi cihazların kendi aralarında iletişim kurmasını ve çalışmasını sağlayacak. Ayrıca vatandaşlık, kazanç, sağlık, suç verileri gibi birçok kişisel veri de toplanacak. Şehirdeki sensörlerin bozulmasına engel olacak ya da sistemleri güncelleyecek akıllı şehir uzmanlarına ihtiyaç olacak.
Veri gizliliği danışmanı
Veri gizliliği danışmanlarına daha şimdiden ihtiyaç oluştu. Hepimiz nerede olduğumuzu, ne yaptığımızı sosyal medyada paylaşıyoruz. Hayatımızı kolaylaştıran bilgisayar programları ve mobil cihaz uygulamalarına konumumuzu takip etme, ses/görüntü kaydı alma izni veriyoruz. Bu durum mali durumumuz, sicil kaydı, özel hayat detayları gibi birçok bilginin kolayca ulaşılır olmasına sebebiyet veriyor. Bu durumdan zarar görmemek için yapılması gerekenler ile ilgili kişisel gizlilik danışmanlarından hizmet alacağız.
Dijital rehabilitasyon uzamanı
Daha şimdiden o kadar çok bilgiye maruz kalıyoruz ki beynimiz bir yerden sonra yetişemiyor. Birçoğumuz sosyal medyada tonlarca fotoğraf paylaşıyoruz. Paylaşımlar ne kadar doğruyu gösteriyor? Gelecekte teknoloji kullanımının giderek artacağını düşünürsek insanlar teknoloji detoksu yapmak isteyecekler. Psikologlar bu yönde gelişim sağlayarak yeni bir meslek daha ortaya çıkartabilirler.
Nöro-Nakil Uzmanlığı
Evet, bu meslek çok uçuk ve imkansız gibi görünüyor. Birçok fütürist bunun gerçekleşebileceğini düşünüyor. Yaşadığımız yüzyılın sonuna doğru, bir bilgisayara insan zihni yüklemek ve daha sonra aynı veya farklı insan beynine bu yüklemeyi geri aktarmak ve saklamanın mümkün olabileceği düşünülüyor. Bu sayede insan gibi düşünebilecek özel sibernetik robotlar yaratılabileceği öngörülüyor.
Kaynaklar: • The World Economic Forum • Business Insider, IoT Report • https://www.monster.com
